Czym jest syndrom DDA i kogo dotyczy?

Czy dorastanie w rodzinie z problemem alkoholowym zostawia ślad na całe życie? Wiele osób, które dziś mierzą się z trudnościami emocjonalnymi, relacyjnymi czy poczuciem zagubienia, nie zdaje sobie sprawy, że źródło ich problemów może tkwić w dzieciństwie. Syndrom DDA to realny zestaw mechanizmów psychicznych, które powstają jako odpowiedź na życie w nieprzewidywalnym i niestabilnym środowisku rodzinnym. 

Czym jest syndrom DDA? 

Syndrom DDA, czyli Dorosłe Dzieci Alkoholików, to zespół trwałych wzorców psychicznych i emocjonalnych, które wykształcają się u osób wychowanych w rodzinach z problemem alkoholowym. Choć nie jest formalnie klasyfikowany jako zaburzenie psychiczne w systemach diagnostycznych takich jak ICD-11 czy DSM-5, jest szeroko rozpoznawany w psychoterapii jako zestaw mechanizmów przystosowawczych, które w dorosłości mogą utrudniać zdrowe funkcjonowanie.  

Osoby z syndromem DDA często doświadczają trudności w relacjach międzyludzkich, mają problemy z poczuciem własnej wartości, przejawiają nadmierną potrzebę kontroli i nie potrafią swobodnie wyrażać emocji. Te cechy nie są zaburzeniem samym w sobie, lecz rezultatem dorastania w środowisku pełnym napięcia, chaosu i braku przewidywalności. W takich przypadkach skutecznym wsparciem może być odpowiednio prowadzona terapia w Centrum Dobrej Relacji, gdzie praca z doświadczonym terapeutą pomaga zrozumieć źródła wewnętrznych trudności i krok po kroku odzyskiwać równowagę emocjonalną. 

Jak rozwija się syndrom DDA? 

Dzieci wychowujące się w rodzinie alkoholowej często funkcjonują w poczuciu nieustannego zagrożenia i emocjonalnej niepewności. Aby przetrwać, uczą się tłumić emocje, nie mówić o swoich przeżyciach i nie ufać innym. Te strategie adaptacyjne stają się trwałymi wzorcami zachowań, które w dorosłym życiu utrudniają budowanie zdrowych relacji, radzenie sobie ze stresem i formowanie tożsamości. Osoba z syndromem DDA może jednocześnie pragnąć bliskości i panicznie się jej bać, być nadmiernie odpowiedzialna lub przeciwnie – unikać odpowiedzialności z powodu głęboko zakorzenionego lęku przed porażką.  

W relacjach partnerskich często prowadzi to do nieporozumień i emocjonalnego dystansu, dlatego jednym z ważnych obszarów pracy terapeutycznej może być także terapia par w Trójmieście – szczególnie tam, gdzie wspólna przeszłość lub powtarzające się konflikty mają źródło w niezagojonych ranach z dzieciństwa. Te schematy nie są świadomie wybierane – są efektem emocjonalnej konieczności i mechanizmów obronnych powstałych w dzieciństwie. 

Kogo dotyczy syndrom DDA? 

Syndrom DDA dotyczy osób, które dorastały w rodzinie, w której przynajmniej jedno z rodziców miało problem z alkoholem. Nie oznacza to jednak, że każde dziecko alkoholika będzie wykazywać objawy syndromu. Na jego rozwój wpływają dodatkowe czynniki, takie jak intensywność i czas trwania problemu alkoholowego w rodzinie, obecność przemocy lub zaniedbania, dostępność wsparcia emocjonalnego z zewnątrz oraz indywidualna podatność psychiczna dziecka. Nieleczony syndrom może prowadzić do problemów emocjonalnych, trudności w pracy, relacjach, a nawet rozwoju innych zaburzeń psychicznych lub uzależnień, dlatego w wielu przypadkach konieczna jest psychoterapia.