Schizofrenia i inne zaburzenia psychotyczne

Schizofrenia jest chorobą przewlekłą wymagającą stałego leczenia i regularnej kontroli stanu psychicznego. Szacuje się, że ryzyko zachorowania w ciągu życia dla populacji ogólnej wynosi około 1%. Oczywiście ryzyko zwiększa się gdy występują tzw. czynniki ryzyka, np.: dodatni wywiad rodzinny, sytuacje stresujące, traumatyczne, używanie substancji psychoaktywnych itp.

Objawy zaostrzenia choroby charakteryzują się występowaniem objawów psychotycznych, inaczej wytwórczych (urojenia, omamy – np. „głosy”), dezorganizacją myślenia, mowy i zachowania,  zaburzeniem funkcji poznawczych, zachwianiem rytmu okołodobowego, niekiedy pobudzeniem i ambiwalencją. 

Dodatkowo mogą występować tzw. objawy negatywne: spłycenie emocjonalne, wycofanie się, brak aktywności, niemożność odczuwania przyjemności i radości, apatia, zubożenie mowy.

Zaburzenia psychotyczne wymagają bezwzględnego leczenia pod ścisłą kontrolą lekarza psychiatry, niekiedy proces diagnostyki wymaga kilku wizyt i badań dodatkowych.

Leczenie farmakologiczne opiera się głównie na stosowaniu leków neuroleptycznych (przeciwpsychotycznych), obecnie są to głównie leki nowej generacji, o korzystnym profilu działania i z mniejszą ilością skutków ubocznych. Są również dostępne iniekcje o przedłużonym uwalnianiu, które mogą być podawane co 2 tygodnie, co miesiąc luba nawet co 3 miesiące. Odpowiednio wczesne włączenie leczenia oraz regularna kontrola dają szanse na utrzymanie dobrej kondycji i prawidłowego funkcjonowania w szkole, pracy, rodzinie i innych obszarach życiowych.

W leczeniu schizofrenii z powodzeniem wykorzystuje się również oddziaływania psychoterapeutyczne.

Nie zawsze jednak wystąpienie epizodu psychotycznego wiąże się z diagnozą schizofrenii. Psychoza może rozwinąć się, np. po zażyciu substancji psychoaktywnych lub w przebiegu niektórych chorób somatycznych. W przypadku niepokojących sygnałów zawsze warto, a nawet należy udać się po poradę do specjalisty.