Skąd biorą się problemy ze snem?

Z pomocą przyjdzie tu podział bezsenności zależny od czasu jej trwania. Pomoże on ocenić, co może być przyczyną Twoich problemów ze snem. W tym podziale wyróżniamy bezsenność przygodną, krótkotrwałą oraz przewlekłą.

Przygodne problemy ze snem

Bezsenność przygodną rozpoznajemy wtedy, gdy przydarzyło nam się sporadycznie kilka gorszych nocy. Często, gdy doświadczamy silnego stresu, jakiś dolegliwości w nocy (bólu, choroby), czy zmienionych lub nieodpowiednich warunków snu, oczywistym jest, że możemy wtedy gorzej spać. Bezsenności przygodnej nie traktujemy jako choroby. Naturalnym jest, że jeśli doświadczamy jakiegoś dyskomfortu lub po prostu zmiany w życiu, to nasz sen ma prawo na jakiś czas się pogorszyć.

Bezsenność krótkotrwała

Wszystkie wymienione powyżej przyczyny mogą także indukować bezsenność krótkotrwałą. Różnica jest tu taka, że jeśli przewlekły stres, dyskomfort nocny przewleka się, to problemy ze snem utrzymują się kilka dni, a nawet tygodni. W związku z czym, warto zastanowić się, co można zrobić, żeby zmniejszyć negatywne oddziaływanie tych czynników na nasz sen. Jeśli źródłem dyskomfortu jest jakaś choroba ciała, to należy udać się do lekarza i rozpocząć leczenie. Bezpośredni wpływ na sen mają choroby przebiegające z bólem, problemy z oddychaniem w nocy, choroby układu moczowego, nadciśnienie, choroby tarczycy oraz zaburzenia psychiczne i uzależnienia. Należy też sprawdzić jaką mamy higienę snu i tryb życia. Są to bardzo ważne czynniki wpływające na naszą gotowość do spania. Jeśli nie dbamy o nie, popełniamy błędy to problem bezsenności będzie się pogarszał.

Bezsenność przewlekła

Często bardzo trudno jest określić jakie konkretne czynniki czy sytuacje stoją za przewlekającymi się problemami ze snem. Należy doszukiwać się tu konsekwencji działania trzech grup czynników: naszych predyspozycji, czynników wyzwalających oraz utrwalających. Bezsenność przewlekłą rozpoznajemy wtedy, gdy problemy ze snem trwają już od do najmniej 3 miesięcy.

Są osoby mające bardziej wrażliwy sen, śpiące czujnie, płytko, reagujące wybudzeniami na dźwięki z otoczenia. Osoby te są bardziej narażone na wystąpienie bezsenności. Taka predyspozycja może wynikać z czynników biologicznych, genetycznych, a także z cech osobowości.

Do czynników wyzwalających, należą te same przyczyny stojące za bezsenności przygodną lub krótkotrwałą tj. stres, choroby, zmiana warunków snu. Jeśli nałożą się one na czynniki predysponujące wzrasta ryzyko wystąpienia kłopotów ze snem.

Czynniki utrwalające, czyli szereg naszych nieudolnych, błędnych sposobów radzenia sobie z gorszymi nocami. Im dłużej trwa bezsenność, tym mają one większe znaczenie.

Wymienić tu można kilka przykładów zachowań, które przynoszą efekt odwrotny do zamierzonego. Pozostawanie z łóżku, gdy nie możemy zasnąć, odsypianie w dzień po gorszej nocy, wcześniejsze kładzenie się spać po gorszej nocy, dosypianie nad ranem, przyjmowanie leku nasennego „na zaś”, oto przykłady takich działań. Gdy bezsenność się pogłębia, wzrasta uczucie, że nie mamy wpływu na swój sen. Pojawia się zamartwianie z powodu bezsenności i nadmierne koncentrowanie myśli na temacie snu, co dodatkowo pogłębia problem. Powstaje błędne koło objawów, napędzane przez nasze błędne zachowania, negatywne skojarzenia dotyczące snu i zamartwianie się.

Jak leczyć bezsenność?

Leczenie bezsenności powinno obejmować szukanie możliwych przyczyn wśród czynników predysponujących, wyzwalających i utrwalających, i ich redukcja. Pominięcie którejś z tych grup może prowadzić do niepełnego leczenia lub sprzyjać nawrotom.

Zaburzenia snu mogą stanowić odrębną jednostkę chorobową. Jeśli trudności ze snem stanowią wyraźny dominujący problem dla danej osoby i nie da się ich jednoznacznie powiązać z daną chorobą, to diagnozuje się je jako zaburzenia snu. Możemy mieć więc bezsenność współwystępującą z innymi chorobami. Wówczas należy leczyć oba problemy, ponieważ każde zaburzenie może napędzić drugie. Utrzymująca się bezsenność będzie pogarszała stan naszego zdrowia, a nawet może wpłynąć niekorzystnie na efekty leczenia innych chorób.

W przypadku bezsenności główną metoda leczenia jest poznawczo-behawioralna terapia bezsenności.

W farmakoterapii bezsenności stosuje się niekiedy wspomagająco i czasowo leki nasenne, takie jak benzodwuazepiny czy leki nasenne nowej generacji (tzw. Z-leki). Niekiedy stosuje się też inne leki: przeciwdepresyjne o działaniu uspokajającym i poprawiającym jakość snu, leki przeciwpsychotyczne w małych dawkach, melatoninę.

Jeśli bezsenność towarzyszy innych chorobom, to konieczne jest ich leczenie. Przewlekła bezsenność występuje u osób z depresją, zaburzeniami lękowymi, po traumatycznych wydarzeniach czy w okresie utrzymującego się przewlekłego stresu. Warto skonsultować się z psychiatrą i psychoterapeutą.

W naszym Centrum masz możliwość kompleksowego leczenia bezsenności. Pracujemy zespołowo, by jak najlepiej Tobie pomóc. Zapraszamy na konsultacje lekarskie i psychologiczne.